Qərbi Kaspi Universiteti

p-ISSN 2789-4606

Elmi Xəbərlər № 2, 2022

(Humanitar elmlər seriyası)

e-ISSN 2789-4614

Türkən Xəlil qızı MUSAYEVA

Azərbaycan Milli Konservatoriyası “Musiqinin tarixi və nəzəriyyəsi” kafedrasının müəllimi

E-mail: shoray@mail.ru

ORCID ID: 0000-0003-1357-3636

AZƏRBAYCAN MƏDƏNİYYƏTİNDƏ LƏZGİ ETNİK QRUPUN FOLKLOR MUSİQİSİ

Xülasə: Azərbaycan Respublikasında yaşayan və etnik azlıq təşkil edən ləzgilərin mədəniyyətini və xalq mu-

siqi ənənələrini öyrənmək vacibdir. Buna görə də, məqalənin əsas məqsədi ləzgi xalqının qədim ayinlərini və

istifadə olunan musiqinin xüsusiyyətlərini, xüsusən mahnı və rəqsləri öyrənməkdir. Məqalədə, həmçinin az-

saylı ləzgi xalqının qədim mərasimlərinin qorunulub saxlanılması, inkişaf etdirilməsi və multikultural

dəyərlərin gələcək nəsillərə ötürülməsi haqqında məlumat verilir. Burada ləzgi xalqının əsas milli sərvəti olan

“Ləzginka” rəqsinə xüsusi diqqət yetirilir. Məqalədə ləzgi mərasimlərinin, ənənələrinin, xüsusilə onların

rəqslərinin, "Suvar" rəqs ansamblının qorunub, saxlanılmasında müəyyən rol oynamış bir sıra musiqiçilər, o

cümlədən Qotfrid Həsənov haqqında məlumatlar verilir.

Açar sözlər: ləzgi, folklor, bayram adət-ənənələri, rəqs.

UOT: 78

DOI: 10.54414/zgiz6292

Giriş

Azərbaycan Respublikası artıq uzun illərdir

ki, sülh və harmoniya şəraitində yaşayan

müxtəlif azsaylı xalqların və etnik qrupların ya-

şayış məskəninə çevrilmişdir. Çoxmillətli ölkə

olan Azərbaycan etnik rəngarəngliyi və tole-

rantlığı ilə burada yaşayan etnik xalqların

mədəni mərkəzinə çevrilmişdir. Belə xalqlar-

dan biri olan ləzgilər özünə məxsus tarixi,

mədəniyyəti, adət-ənənələri ilə digər etnik

qruplardan fərqlənir. Ləzgi xalqı haqqında ilk

tarixi məlumatlara X əsrin əvvəllərində yazıl-

mış “Axtınamə” əsərində rast gəlinir. Orta

əsrlərə aid tarixi mənbələrdə də ləzgi xalqı

haqqında olan məlumatlarla qarşılaşmaq müm-

kündür. Maraqlı olan budur ki, tarixən mövcud

olan etnik qruplar müəyyən təsir altında öz

mədəniyyətlərindən uzaqlaşsalar da, ləzgilər

qədim adət-ənənələrini, müxtəlif mərasimlərini

qoruyub saxlamağa nail olmuşlar. Azərbay-

canda yaşayan ləzgilər əsasən Qusar, Quba,

Xaçmaz, Şabran, Siyəzən, Qəbələ, Oğuz, İsma-

yıllı və digər bölgələrdə yaşayırlar. Ləzgilərin

ən sıx məskunlaşdığı ərazilərdən biri də Bakı və

Sumqayıt şəhərləridir. Lakin hansı ərazidə ya-

şamaqlarından asılı olmayaraq, ləzgilər qədim

adət ənənələrini qoruyaraq gələcək nəsillərə

çatdırmağa çalışırlar.

Ləzgi Xalq Mərasimləri

Ləzgilərin qoruyub saxladıqları adətlərdən

biri də onların milli bayramlarıdır. Ənənələrə

bağlı olan ləzgi xalqının bir neçə bayramı indiki

dövrə kimi saxlanılır və müəyyən ərəfələrdə bu

bayramlarla bağlı mərasimlər keçirilir.

Ləzgilərin qədim bayramlarından biri Bahar

bayramıdır. Bahar bayramı ləzgi dilində “Yaran

Suvar” adlandırılır. “Yar” ləzgilərin kənd təsər-

rüfatı ilə bağlı təqvimdə olan aylardan birinin

adıdır və martın 21-dən aprelin 4-ə qədər da-

vam edir.

“Yar” sözü digər mənada qırmızı mənasını

verir ki, bu da bayram mərasimi zamanı

bəzənən süfrələrin qırmızı rəngdə olması ilə

bağlıdır. Ləzgilər adətən toy mərasimlərini, el

şənliklərini “Yar” ayında keçirməyə çalışırmış-

lar. Onu da qeyd edək ki, həmin adət indi də

saxlanılır və ləzgilər bu ənənəni davam et-

dirməyə çalışırlar. “Yaran suvar” kəndlərdə

xüsusi təntənə ilə keçirilirmiş və hazırda da bu

adət saxlanılır. Onu da qeyd edək ki, ləzgilərin

sıx yaşadığı bir çox ərazilərdə, xüsusilə də

Quba və Qusarın kəndlərində, eləcə də Qəbələ

rayonunun kənd yerlərində bu adət saxlanılmış-

dır. Eyni zamanda burada ləzgi mifologiyası ilə

bağlı adətlər də nəzərə çarpır. Təbii ki, bütün bu

mərasimlər ləzgi xalqının müxtəlif xarakterli

mahnı və rəqsləri ilə müşayiət olunur.

“Vatsrakar” adlı xalq mərasimi

“Vatsrakar” adlı xalq mərasimi də ləzgilərin

müxtəlif musiqi nümunələri əsasında keçirilən

mərasimlərinə aiddir. Ləzgi xalqının qədim

inanclarını özündə əks etdirən “Vatsrakar” adlı

mərasimin əsas məzmununu Aya və Günəşə

T. X. MUSAYEVA

Azərbaycan mədəniyyətində ləzgi etnik

qrupun folklor musiqisi

olunan müraciətlər və onların tərif edilməsi təş-

kil edir. Bu mərasim ləzgilərin kollektiv şəkildə

oxuma ənənələrini də formalaşdırmışdır. Belə

ki, mərasim iştirakçılarının, xüsusilə də qızların

və oğlanların kəndin içindən keçərək mahnı

oxumaları ləzgi xalqının nümayəndələri ara-

sında birliyi və həmrəyliyi nümayiş etdirir.

“Çiçək” bayramı

Ləzgilərin “Çiçək” bayramı əsasən kənd

əhalisi tərəfindən qeyd edilən mərasimlərə aid-

dir. Ləzgilərin yaşadığı bir çox ərazilərdə keçi-

rilsə də, əslində “Çiçək” bayramının vətəni Da-

ğıstan Respublikasının Axtı rayonunun Cəbə

kəndidir.

Bu bayram mərasiminin əsas xüsusiyyəti

müxtəlif şəfalı çiçəklərin toplanması olsa da,

əslində mahnı və rəqs yarışması mərasimin ən

maraqlı hissəsini təşkil edir. Belə ki, qızlarla

oğlanlar bir yerdə mərasim mahnıları ifa

edərək, rəqs yarışları keçirirlər.

İlk şırım bayramı

Ləzgilərin daha bir xalq bayramı olan ilk şı-

rım bayramı əsasən bahar aylarında qeyd olu-

nur. Əkinçilik, xüsusilə də şumlama mərasimi

ilə bağlı olan bu bayramda hər bir kəs əkinçi

mahnısı, yəni havar oxuyur. Ləzgi folklorunun

bir növü olan, kənd yerlərində geniş yayılmış

havarları bir solist ifa edir, digərləri isə xor

şəklində onları müşayiət edir. Bəzən bu bay-

rama “ilk sünbül”, “ilk dərz”, “peçxur bayramı”

da deyirlər. Bu mərasimdə alqışlar, xeyir-dua

ilə bağlı mahnılar üstünlük təşkil edir. Ləzgilər

bu mərasimi çox sevirlər. Zurna və nağaranın

gur sədaları altında mahnı mərasimini rəqs çal-

ğısı əvəzləyir.

“Peşaray” bayramı

Xalq oyunları ilə müşayiət olunan, kollektiv

şəkildə ifa olunan mahnılarla zəngin olan “Pe-

şaray” bayramı qədim teatr ünsürləri ilə zəngin-

dir. “Peşaray” əvvəlki dövrlərdə kişilərdən

ibarət olan tamaşalar şəklində mövcud olmuş-

dur. İnanclarla bağlı olan bu mərasimdə ifa olu-

nan mahnıların əsasını bərəkət, bolluq istəmə,

insanların təbiət qüvvələrinə olan arzusu təşkil

edir. Xüsusilə, bu mərasimin əsasını kiçik yaşlı

oğlan uşaqlarının oxuduğu “Quni” mərasimi

təşkil edir. “Quni” əsl mahnı yarışması xarakte-

rinə malik idi. Bu mərasimdə hər bir uşaq bil-

diyi mahnıları ifa edirdi. Hətta uşaqların biri o

birinin oxuduğunu tamamlamalı- dir. Ləzgi

adətində bu mərasim oğlan uşaqlarının

qəhrəmanlıq ruhunun formalaşmasında mühüm

əhəmiyyət kəsb edir.

Çünki hər bir kəs oxuduğu mahnıya uyğun

şəkildə sanki özünü qəhrəman kimi təqdim

etməyə çalışırdı.

“Alapex” mərasimi

“Alapex” mərasimi isə “Peşəpay” mərasi-

minin əksidir və qadınların iştirakı ilə təşkil

olunur. Qədim ləzgilərin təsəvvürlərinə görə,

bu mərasim Günəşin çağırılması inancı ilə bağ-

lıdır. Bu mərasim daha çox yay aylarında icra

olunur və isti mövsümlərlə bağlıdır. Ləzgi

mərasimlərinin tədqiqatçısı Dadaş Əliyev ya-

zır: “Ləzgilərin folklorunda mərasimlər, epik

və lirik növə aid nümunələr əsas yer tutur. Ləz-

gilərin mərasim folkloruna mövsum və məişət

mərasimləri daxildir” (Eliyev, 2020, p. 129).

Ləzgi xalqının qədim mərasimlərini nəzərdən

keçirərkən bir mühüm xüsusiyyət diqqəti cəlb

etdi. Bu, ləzgi xalqının mədəni irsində rəqslərin

üstünlük təşkil etməsinin müşahidə olunması-

dır. Qədim mərasimlərdə mahnılar xalqın arzu

və istəklərini, hər hansı bir işə münasibətini

ifadə etsə də, rəqslər ləzgi xalqının mental

dəyərlərinin göstəricisi kimi şərh oluna bilər.

Hətta rəqslərin üstünlüyü ləzgi xalqını Azər-

baycanda yaşayan digər xalqlardan fərqlən-

dirən əsas xüsusiyyət kimi dəyərləndirilə bilər.

Nəzərdən keçirilən qədim mərasim ənənə-

lərində də rəqslərin ləzgi xalqının həyat tər-

zində, məişətində əsas yer tutduğunu müşahidə

etmək mümkündür. Rəqslər ləzgi xalqının keç-

mişinin, adət-ənənələrinin göstərici kimi qəbul

oluna bilər.

“Ləzginka” rəqsi

Ləzgilərin rəqsə olan məhəbbəti Azərbay-

canda yaşayan heç bir xalqda müşahidə olun-

mur. “Ləzginka” rəqsi isə ləzgiləri bütün dün-

yada xarakterizə edən əsas musiqi nümünəsidir.

Bu rəqsi ifa edərkən ləzgilər öz hiss və həyəcan-

larını, rəqsin melodiyasına olan münasibəti

müxtəlif sözlərlə ifadə edirlər. Musiqiyə uyğun

olan hərəkətlər nümayiş etdirən ləzgilər “assa”

sözünü işlədərək, öz emosiyalarını nizamla-

mağa çalışırlar.

“Ləzginka” digər xalqların rəqs nümunələri

ilə müqayisə edildikdə şux və dinamikliyi ilə

diqqəti cəlb edir. Plastiklik, cəldlik, çeviklik,

coşğunluq, fəallıq, iti hərəkətlərin bir-birini

əvəzləməsi “Ləzginka” rəqsi üçün səciyyəvidir.

“Ləzginka” rəqsinin tam yaranma tarixi məlum

Qərbi Kaspi Universiteti

p-ISSN 2789-4606

Elmi Xəbərlər № 2, 2022

(Humanitar elmlər seriyası)

e-ISSN 2789-4614

olmasa da, ləzgiləri xarakterizə edən əsas mu-

siqi nümunəsi kimi onun qədim köklərə malik

olması fikrini irəli sürmək mümkündür. Hətta

bəzən digər cəld templi ləzgi rəqslərini də me-

lodiyasının gözəlliyinə və iti ritmlərinə görə

“Ləzginka” adlandırırlar. “Ləzginka” rəqsi şux

melodiyaya malik olmaqla bərabər, həm də dö-

yüşkən və səfərbəredici gücə malikdir. Məhz

qəhrəmanlıq elementlərinə və iti ritmik fiqura-

siyalarına görə “Ləzginka” rəqsini keçmiş za-

manlarda döyüşə gedənləri yola salma mərasi-

mində də istifadə edirdilər.

Qeyd etmək lazımdır ki, “Ləzginka” rəqsi-

nin geniş vüssət alması Avropa ilə Qafqazı

birləşdirən ticarət yollarının qədim zamanlarda

bu ərazidən keçməsi ilə də əlaqədardır. Buralar-

dan keçən səyyahların “Ləzginka” rəqsinin

sürətli tempinə, çevikliyinə heyran qalması və

elə bundan irəli gələrək öz ölkələrinə qayıt-

dıqdan sonra bundan bəhs etmələri “Ləzginka”

rəqsinin geniş yayılmasına səbəb olmuşdur.

“Ləzginka” rəqsinin musiqisi, aydın ritmik

quruluşa malik olması və enerjili hərəkətlərlə

ifa olunması bir çox bəstəkarların bu rəqsin

xüsusiyyətləridən istifadə olunmasını şərtlən-

dirmişdir. Təsadüfi deyildir ki, rus bəstəkarı

M.İ.Qlinkanın “Ruslan və Lyudmila” opera-

sında IV pərdədə “Şərq rəqsləri”ndən birini

“Ləzginka” rəqsi təşkil edir. Eləcə də digər rus

bəstəkarı A.Rubinşteynin “Demon” operasında

məzmundan asılı olaraq, “Ləzginka” rəqsinin

elementlərindən istifadə edilmişdir. Xüsusilə

A. Rubinşteynin “Ləzginka” rəqsi cəld və emo-

sional melodik musiqi dilinə malikdir.

“Ləzginka” rəqsinin xüsusiyyətlərindən

bəhs edərkən, qeyd etmək lazımdır ki, Azərbay-

canda ilk dəfə olaraq, professional musiqimizin

banisi Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcılığında

“Ləzgi rəqsi” adlı musiqi nümunəsinə rast gəli-

nir və əsər partitura şəklində mükəmməl bir

tərzdə işlənilmişdir. Onu da qeyd edək ki, Üze-

yir Hacıbəylinin 125 illiyinə həsr olunmuş

Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində

bəstəkarın “Ləzgi rəqsi”nin ilk nəşrinin təqdi-

mat mərasimi də keçirilmişdir. Ü.Hacıbəylinin

“Ləzgi rəqsi” ləzgi xalqının mərasimlərinə xas

olan intonasiyalarına və rəqslərdə olan ritmik

fiqurasiyalara əsaslanır. Bu baxımdan musiqi-

şünas Aytac Rəhimovanın fikirləri diqqətəla-

yiqdir. “Müxtəlif folklor ənənələrində sistemin

dominant prinsipləri fərqlidir. Musiqi sistemi

təzahürlərində vahid olsa da - səs, ton, rejim, in-

tonasiya, ritm, forma və s. fərqlidir. Məhz janr

göstəricilərinin bu və ya digər üstünlük təşkil

etməsi, eləcə də onların qarşılıqlı əlaqəsi xalq

musiqisinin milli xüsusiyyətlərini müəyyən

edir” (2, 108).

Ləzgi rəqslərinin nota köçürülməsi

Ləzgi xalqının rəqslərə olan isti münasibəti-

nin təsiridir ki, nota köçürülən ilk nümunələr də

rəqslərlə bağlı olmuşdur. Zəngin melodik dil və

ritmik fiqurasiyaların müxtəlifliyinə əsaslanan

ləzgi rəqsləri professional musiqiyə ləzgi və

Dağıstan xalqlarının rəqs sənətinin xüsu-

siyyətlərini qoruyub saxlayan və bunu gələcək

nəsillərə ötürən Qotfrid Həsənovun sayəsində

nota köçürülmüşdür. Qotfrid Həsənov 1925-ci

ildə 126 ləzgi xalq melodiyasını, 1927-ci ildə o,

zurna ilə ifa olunan 12 “Ləzginka”nı lentə kö-

çürərək qorunub saxlanılmasına nail olmuşdur.

1948-ci ildə çap etdirdiyi “100 Dağıstan ha-

vası” adlı antologiyaya Q. Həsənov çoxlu sayda

rəqs havasını daxil etmişdir. Məşhur “Ləz-

ginka” rəqs ansamblının bədii rəhbəri Zeynal

Hacıyev 1959-cu ildə “30 ləzgi xalq rəqsi” adlı

toplunu nəşr etdirərək, rəqslərin qorunmasına

nail olmuşdur. Ləzgi bəstəkarı Fətullah Rəhim-

xanov ləzgilərin 79 xalq mahnısını və 23 rəqsini

nota köçürüb.

“Suvar” mahnı və rəqs ansamblı

Hazırki müasir dövrdə ləzgi rəqs ənənələri

1996-cı ildə əsası qoyulan “Suvar” mahnı və

rəqs ansamblının sayəsində yaşadılır. Bu an-

sambl Bakı şəhərində yaradılsa da, ləzgilərin

yaşadıqları bölgələrdən çoxlu sayda milli xalq

mahnı və rəqslərini toplamış və öz repertuarla-

rına daxil etmişdir. “Suvar” sözü ləzgi dilində

bir neçə mənada işlənilir. Amma əsas ifadəsi

xoş əhval-ruhiyyə, gözəllik, məhəbbət anlayışı

mənasını verir. Ansamblın repertuarında ləzgi

xalqını təmsil edən bəstəkarların yaradıcılığı

əsas yer tutur. Bu baxımdan bəstəkar Sədaqət

Kərimovaya məxsus olan çoxlu sayda mahnı ifa

edilir ki, bunlar da ləzgi xalqının musiqi ele-

mentlərinə əsaslanaraq yazılmışdır. Əvvəlcə

həvəskar rəqs məktəbi kimi yaranan “Suvar” ar-

tıq professional kollektivə çevrilərək, ləzgi

xalqının rəqslərinin özünə məxsusluğunu və

milli xarakterini qoruyub saxlayır. Kollektiv bir

sıra xarici ölkələrdə, o cümlədən Türkiyədə də

konsertlər vermişdir.

Nəticə

T. X. MUSAYEVA

Azərbaycan mədəniyyətində ləzgi etnik

qrupun folklor musiqisi

Müasir dövrdə ləzgilər xalq mədəniyyətini,

milli mərasimlərini və rəqslərini qoruyub saxla-

yır və adət-ənənələrini növbəti gələcək nəsillərə

ötürürlər. Ləzgilər Azərbaycanın mədəni həya-

tında fəal şəkildə iştirak edirlər. Onlar Azərbay-

can mədəniyyətinə qaynayıb qarışsalar da, öz

mədəni dəyərlərini, mərasim və rəqslərini

saxlamışlar. Xüsusilə ləzgilərin kənd yerlərində

yaşayan nümayəndələri müxtəlif milli bayram-

larda qismən də olsa mərasimlərlə bağlı təd-

birləri həyata keçirməyə çalışırlar. “Ləzginka”

rəqsi isə artıq bütün ləzgi xalqının istər el

şənlikləri, bayramlarda, istərsə də dövlət səviy-

yəsində keçirlən tədbirlərdə rəmzinə çevrilmiş-

dir. Azərbaycanda yaşayan digər milli azlıqlar-

dan fərqli olaraq, ləzgi xalqının nümayəndələri

milli mənsubluqlarını qoruyub saxlayırlar.

Eləcə də ləzgi dilində təhsil almaları və

doğma dilinin qorunması onlarda ədəbi dilin də

inkişafına təkan verir. Ləzgi şairlərinin şeirləri-

nin nəşr olunması da bu baxımdan xalqın

mədəni irsinin qorunmasına əsaslı sübutdur.

Həmçinin, müxtəlif ləzgi milli xalq rəqslərini

ifa edən ansamblların, həvəskar rəqs qrupları-

nın yaradılması da bu sahədə mühüm addım

kimi dəyərləndirilə bilər.

Beləliklə, Azərbaycanda yaşayan və azsaylı

xalq olan ləzgilər xalq yaradıcılıqlarının qoru-

nub saxlanılmasına qarşı çox tələbkardırlar və

eyni zamanda digər xalqların folklor nümü-

nələrinə də səmimi şəkildə yanaşırlar. Onlar öz

mədəniyyətlərinə həm azərbaycanlıların

mədəniyyətlərindən irəli gələn xüsusiyyətləri

tətbiq edirlər, həm də öz qədim adət-ənənələrini

saxlayırlar. Xüsusilə folklor nümunələri içəri-

sində onlar daha çox rəqslərə üstünlük verirlər

ki, bu da xalqın qədim ənənələrindən irəli gəlir.

ƏDƏBİYYAT SİYAHISI:

1. Eliyev, D.A. (2020). İsmayıllı etnomü-

hitindəki ləzgilərin folklor ənənələri [Folklore

traditions of the Lezgi in the Ismayilli ethno-en-

vironment]. Dede Korkut dergisi, №1, 128-132.

2. Rahimova, A. (2014). Ob izuchenii xu-

dojestvennix svyazey

azerbaydjanskoy narodnoy muziki. [About

the study of artistic links of Azerbaijani peop-

le's music]. Ulakbilge, 2014, Cilt 2, Sayı 4. p.

101-114. https://www.ulakbilge.com/ma-

kale/pdf/1414431779.pdf

3. Cavadov, Q.Q. (2000). Azerbaycanın

azsaylı xalqları ve milli azlıqları -[Minorities

and national minorities of Azerbaijan]. Elm [in

Azerbaijani].

Turken Khalil MUSAYEVA

Teacher of the "History and Theory of Music" department of the

Azerbaijan National Conservatoire

E-mail: shoray@mail.ru

FOLKLORE MUSIC OF LEZGI ETHNIC GROUP IN AZERBAIJANI CULTURE

Summary: It is important to study the culture and folk music traditions of the Lezgins, who are an ethnic

minority living in the Republic of Azerbaijan. Therefore, the main goal of the article is to study the ancient

rites of the Lezgi people and the characteristics of the music used, especially songs and dances. The article

also provides information on the preservation and development of the minority Lezgin’s ancient ceremonies

and transmission of multicultural values to the future generations. Here, special attention is paid to the dance

of “Lezginka”, which is the main national treasure of the Lezgin people.

The article provides information about a number of musicians, including Gotfrid Hasanov, who played a cer-

tain role in the preservation and maintenance of Lezgi ceremonies and traditions, especially their dances, and

the "Suvar" dance ensemble.

Keywords: Lezgi, folklore, festive ceremonies, dancing

Туркан Халил кызы МУСАЕВА

Qərbi Kaspi Universiteti

p-ISSN 2789-4606

Elmi Xəbərlər № 2, 2022

(Humanitar elmlər seriyası)

e-ISSN 2789-4614

Преподаватель кафедры ”История и теория музыки"

Азербайджанской Национальной консерватории

E-mail: shoray@mail.ru

ФОЛЬКЛОРНАЯ МУЗЫКА ЛЕЗГИНСКОЙ ЭТНИЧЕСКОЙ ГРУППЫ В КУЛЬТУРЕ

АЗЕРБАЙДЖАНА

Резюме: Важно изучить культуру и народно-музыкальные традиции лезгин, которые являются

этническим меньшинством, проживающим в Азербайджанской Республике. Поэтому основной целью

статьи является изучение древних обрядов лезгинского народа и особенностей используемой музыки,

в частности песен и танцев. В статье также представлена информация о сохранении и развитии древних

обрядов малочисленного народа лезгин и передаче поликультурных ценностей будущим поколениям.

Здесь особое внимание уделяется танцу «лезгинка», являющемуся главным национальным достоянием

лезгинского народа.

В статье приводятся сведения о ряде музыкантов, в том числе о Готфриде Гасанове, сыгравших

определенную роль в сохранении и поддержании лезгинских обрядов и традиций, особенно их танцев,

и танцевальном ансамбле «Сувар».

Ключевые слова: лезги, фольклор, праздничные обряды, танцы

Daxil olub: 02.07.2021